In een tijdperk van digitale transformatie waarin gemeenten steeds meer data moeten verzamelen en beheren, is cybersecurity en privacy niet enkel een technische uitdaging meer. Gemeenten hebben te maken met talloze systemen, data-uitwisselingen en applicaties, maar vooral met mensen. En juist die menselijke factor vormt een cruciale schakel, zowel in de informatiebeveiliging als in de kwetsbaarheid van de digitale infrastructuur. De vraag die rijst is: hoe kunnen gemeenten omgaan met de menselijke factor om hun cybersecurity en privacy te waarborgen?
De complexiteit van gemeentelijke informatiebeveiliging
Gemeenten beheren grote hoeveelheden gevoelige data, variërend van persoonsgegevens van burgers tot vertrouwelijke beleidsdocumenten. Volgens de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) zijn gemeentes verplicht om deze data goed te beschermen. Echter, ondanks de technologische oplossingen die beschikbaar zijn, blijven mensen een zwakke schakel vormen. Fouten, zoals klikken op phishinglinks, onbedoelde datalekken of het delen van wachtwoorden, zijn de oorzaak van de meeste inbreuken.
Onderzoek toont aan dat bijna 95% van de cybersecurity-incidenten te wijten zijn aan menselijke fouten. Denk hierbij aan phishingaanvallen die inspelen op nieuwsgierigheid, urgentie of angst. Gemeenten staan hierdoor voor de uitdaging om niet enkel hun technische infrastructuur te beveiligen, maar ook bewustwording en gedragsverandering te stimuleren onder hun medewerkers.
Het belang van bewustwording en training
Eén van de belangrijkste manieren om de menselijke factor aan te pakken, is door bewustwording en training. Gemeentemedewerkers moeten niet alleen bekend zijn met de cyberdreigingen en privacyrisico’s, maar moeten ook weten hoe ze deze kunnen herkennen en vermijden. Doorlopende cybersecuritytraining van bijvoorbeeld AVG-trainingen is essentieel om medewerkers te voorzien van de kennis en vaardigheden die ze nodig hebben. Dit gaat verder dan éénmalige trainingen; het moet een continu proces zijn. Dit zijn cyber awareness trainingen gecombineerd met phishing simulatie.
De cultuur van veiligheid bevorderen
Naast training speelt ook de cultuur binnen een gemeente een belangrijke rol. Een organisatiecultuur die veiligheid stimuleert, moedigt medewerkers aan om verdachte activiteiten te melden zonder angst voor repercussies. Dit betekent dat leidinggevenden moeten tonen dat zij beveiliging serieus nemen en dat beveiliging geen verantwoordelijkheid is van enkel de IT-afdeling.
Voorbeelden van een positieve veiligheidscultuur zijn:
- Open communicatiekanalen: Waar medewerkers laagdrempelig verdachte activiteiten kunnen melden.
- Geen schuld-toewijzing: Waar datalekken worden gezien als leerervaringen in plaats van redenen voor straffen.
- Samenwerking tussen afdelingen: Waar IT, HR en management samenwerken om veiligheid te integreren in elke afdeling.
Privacy en ethiek: meer dan alleen beveiliging
Cybersecurity en privacy hangen nauw samen, maar zijn niet hetzelfde. Privacy gaat verder dan alleen het beveiligen van gegevens; het gaat om het respecteren van de rechten van burgers en hun informatie op een ethische manier beheren. Gemeenten moeten ervoor zorgen dat ze niet alleen voldoen aan de wettelijke eisen, maar ook ethische normen hanteren bij het verzamelen en verwerken van gegevens.
Dit vraagt om een transparant beleid en goede communicatie naar burgers over welke gegevens worden verzameld, waarom en hoe deze worden beschermd. Burgers moeten vertrouwen kunnen hebben in hun gemeente, en dat vertrouwen begint bij transparantie.
De menselijke factor als centraal element
Cybersecurity en privacy bij gemeenten zijn meer dan een technische uitdaging. De menselijke factor speelt een centrale rol en verdient evenveel aandacht als technologie. Door te investeren in bewustwording, training en een positieve veiligheidscultuur, kunnen gemeenten hun digitale weerbaarheid aanzienlijk verbeteren. Technologie kan daarbij een waardevolle ondersteuning bieden, maar het begint allemaal bij mensen.
Gemeenten staan voor de opgave om een balans te vinden tussen technologie, menselijk gedrag en ethische omgang met gegevens. Alleen dan kunnen ze de veiligheid en privacy van hun burgers waarborgen en hun rol als betrouwbare overheid versterken.
Op zoek naar e-learning Cybersecurity en Privacy Awareness?
Wil je jouw gemeente beter beschermen tegen cyberdreigingen en de privacy van gegevens waarborgen? Ontdek het aanbod van AVG-trainingen!
Onze trainingen bevatten niet alleen interactieve modules over cybersecurity en privacy awareness, maar ook realistische phishing simulaties om je team alert te houden op dreigingen. Leer je ambtenaren veilig om te gaan met vertrouwelijke gegevens en vergroot hun bewustzijn rondom cyberrisico’s.
Bekijk nu ons aanbod ‘Security awareness programma – overheid’ en versterk de beveiliging van jouw organisatie!
🌐 Bezoek AVG-trainingen voor meer informatie.
Heb je vragen of wil je weten hoe jouw gemeente de menselijke factor beter kan integreren in hun cybersecuritystrategie? Neem dan vrijblijvend contact met ons op of download onze brochure voor meer informatie.



