Cybersecurity Awareness Month: Leiderschap begint met veiligheid

Oktober is Cybersecurity Awareness Month en dit is hét moment voor leidinggevenden om het belang van digitale veiligheid centraal te zetten. Cybersecurity gaat niet alleen over firewalls en software, maar ook over cultuur, gedrag en leiderschap. Juist managers en directies spelen hierin een belangrijke rol.

 

De rol van leidinggevenden in cybersecurity

Als leidinggevende bepaal je niet alleen de strategie, maar je bepaalt ook de toon binnen je organisatie. Wanneer je als leidinggevende cybersecurity zichtbaar belangrijk maakt, volgen medewerkers sneller jouw voorbeeld.

Praktijkvoorbeeld: Een mkb-directeur die een security awareness training persoonlijk aankondigt en later de resultaten bespreekt, merkt dat medewerkers het onderwerp serieuzer nemen. Veiligheid wordt daardoor een gedeelde verantwoordelijkheid in plaats van een ‘IT-ding’.

 

Bouw een security-first cultuur

Een veilige organisatiecultuur begint met voorbeeldgedrag van bovenaf:

  • Leid door voorbeeld: gebruik zelf altijd multifactor-authenticatie, update je software en bespreek dit actief met je team.
  • Maak veiligheid bespreekbaar: stimuleer medewerkers om verdachte mails of situaties te melden, zonder angst voor repercussies.
  • Integreer security in de strategie: neem cybersecurity expliciet op in het jaarplan en koppel het aan bedrijfsdoelen.

 

Praktijkvoorbeeld: Een zorgorganisatie stuurde tijdens Cybersecurity Awareness Month een wekelijkse tip van de directie rond. Daardoor werd cybersecurity onderdeel van de dagelijkse dialoog, en meldden medewerkers drie keer zoveel verdachte e-mails.

 

Investeer in bewustwording en training

Medewerkers zijn vaak de eerste verdedigingslinie. Leidinggevenden kunnen zorgen dat dit ook de sterkste verdedigingslinie wordt.

  • Plan security awareness trainingen: laat teams ook meedoen aan phishing-tests en bespreek de uitkomsten.
  • Creëer een leercultuur: beloon alertheid en maak fouten een leerpunt, geen strafpunt.
  • Gebruik herhaling en variatie: korte trainingen, werkoverleg en nieuwsbrieven.

 

 

Praktijkvoorbeeld: Meer balans in security awareness

Een gemeente merkte dat ambtenaren vermoeid raakten van de vele korte micro- en nano-learnings die het hele jaar door werden aangeboden. De constante stroom aan mini-trainingen leidde tot trainingsmoeheid en afnemende betrokkenheid.

Daarom koos de gemeente voor een andere aanpak: één jaarlijkse, grondige training, gecombineerd met regelmatige phishing-simulaties, korte nieuwsbrieven, posters en bespreking tijdens werkoverleggen.

Deze gebalanceerde mix zorgde voor meer rust en focus, terwijl het onderwerp toch structureel onder de aandacht bleef. De medewerkers voelden zich minder ‘getraind’, maar toonden juist meer bewust gedrag.

 

Voorbereiden op AI en nieuwe technologie

AI wordt steeds vaker ingezet in organisaties. Als manager moet je niet alleen kansen benutten, maar ook risico’s beperken.

  • Zet duidelijke kaders neer voor het gebruik van AI-tools door medewerkers.
  • Beoordeel juridische en privacy-risico’s (bijvoorbeeld rondom de AVG).
  • Stimuleer veilig experimenteren door sandbox-omgevingen en richtlijnen.

 

Praktijkvoorbeeld: Een consultancybureau stelde een interne AI-gids op met do’s en don’ts. Hierdoor konden medewerkers innovatief werken, zonder risico op datalekken.

 

Checklist voor leidinggevenden

  • Wil je direct aan de slag? Gebruik deze checklist als leidraad:
  • Bespreek cybersecurity maandelijks in MT-vergaderingen.
  • Geef zelf het goede voorbeeld (MFA, wachtwoorden, updates).
  • Zorg dat er een cybersecuritybeleid ligt dat up-to-date is.
  • Stimuleer meldingen van incidenten en beloon alert gedrag.
  • Organiseer bewustwordingstrainingen.
  • Koppel cybersecurity aan strategische doelstellingen.
  • Stel duidelijke AI- en datagebruiksrichtlijnen op.
  • Houd zicht op actuele dreigingen via betrouwbare bronnen.

 

Conclusie: veiligheid is leiderschap

Cybersecurity is geen exclusief IT-thema, maar een managementverantwoordelijkheid. Leidinggevenden die het voortouw nemen, creëren niet alleen een veiligere organisatie, maar bouwen ook vertrouwen bij medewerkers, klanten en partners.

Tijdens Cybersecurity Awareness Month is er geen beter moment om te laten zien dat veiligheid bij leiderschap begint.

 

 

Extra actie tijdens Cybersecurity Awareness Month

Veelgestelde vragen

Waarom moet ik als leidinggevende met cybersecurity bezig zijn?

Cybersecurity is een strategisch risico dat directe gevolgen kan hebben voor omzet, reputatie en continuïteit. Techniek alleen is niet voldoende, cultuur en voorbeeldgedrag vanuit de leiding bepalen of medewerkers alert en veilig werken.

Waarom is cybersecurity belangrijk voor leidinggevenden?

Cybersecurity is belangrijk voor elke organisatie, ongeacht de grootte. Als leidinggevende draag je verantwoordelijkheid voor informatiebeveiliging, AVG-naleving en bedrijfscontinuïteit. Cyberaanvallen zoals phishing, ransomware en datalekken kunnen de reputatie en het vertrouwen van klanten ernstig schaden. Tijdens Cybersecurity Awareness Month is het ideale moment om medewerkers te motiveren veiliger te werken en een security-first cultuur te stimuleren.

Wat houdt een security-first mindset in?

Een security-first mindset betekent dat digitale veiligheid in alle beslissingen wordt meegenomen, van strategie tot dagelijkse werkprocessen. Leidinggevenden spelen hierbij een belangrijke rol door:

  • Veilig gedrag te stimuleren (zoals het gebruik van sterke wachtwoorden en multifactor-authenticatie).
  • Voorbeeldgedrag te tonen.
  • Regelmatig aandacht te besteden aan security awareness training.
    Zo ontstaat een organisatie waarin veiligheid vanzelfsprekend is.
Hoe kan ik mijn team bewust maken van cyberrisico’s?

Bewustwording begint met herhaling en herkenning. Gebruik phishing-simulaties, e-learning en praktijkvoorbeelden. Combineer dit met positieve communicatie: beloon alert gedrag en bespreek fouten als leermomenten.
📌 Tip: Tijdens Cybersecurity Awareness Month kun je wekelijks een cybertip delen.

Wat zijn de grootste risico’s voor organisaties in 2025?

De belangrijkste cyberrisico’s voor 2025 zijn:

  • Phishing en social engineering – aanvallen via e-mail, sms of sociale media.
  • Onveilig gebruik van AI – onvoldoende beleid voor het gebruik van generatieve AI-tools.
  • Menselijke fouten – onbewuste datalekken of verkeerd delen van bestanden.
  • Verouderde software en zwakke wachtwoorden – nog steeds een van de grootste kwetsbaarheden.

 

Door deze risico’s actief te managen met beleid, training en toezicht, verlaag je de kans op incidenten aanzienlijk.

Wat is de relatie tussen cybersecurity en de AVG?

De AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) stelt duidelijke eisen aan het veilig omgaan met persoonsgegevens. Cybersecurity en AVG zijn dus onlosmakelijk verbonden. Goede beveiligingsmaatregelen – zoals versleuteling, toegangsbeheer en logging – helpen om datalekken te voorkomen en te voldoen aan de wet.

Hoe ga ik als manager om met AI en dataveiligheid?

AI biedt kansen, maar brengt ook nieuwe risico’s voor dataveiligheid. Stel als organisatie duidelijke richtlijnen op voor het gebruik van AI-tools, train medewerkers in AI security awareness en beoordeel risico’s voor privacy en compliance. Zorg dat AI altijd wordt ingezet binnen kaders van verantwoord datagebruik en transparantie.

Waar begin ik als leidinggevende met cybersecurity?

Start met drie basisstappen:

  1. Zet cybersecurity op de managementagenda – bespreek het maandelijks.
  2. Controleer je beveiligingsniveau – MFA, updates, wachtwoordbeleid.
  3. Plan security awareness-trainingen – houd het actueel en praktisch.

Maak van cybersecurity geen IT-project, maar een vast onderdeel van leiderschap en organisatiecultuur.

Deel dit artikel via:

Gerelateerde artikelen